De nieuwe ISO-standaard voor juridische communicatie gewikt en gewogen
- Farida Barki
- 15 okt
- 3 minuten om te lezen
Slapeloze nachten heb ik gehad toen ik jaren geleden de verkoopakte van ons huis moest ondertekenen. Ik begreep er niets van, en er waren veel centen mee gemoeid. Mijn hoofd tolde van de juridische vaktermen. Hoezo kan een akte ‘verlijden’? En wat is ‘erfdienstbaarheid’? Om nog maar te zwijgen van zinnen waar geen einde aan leek te komen.
De juridische sector en duidelijke taal, het zijn twee zaken die je niet meteen in één adem noemt. Het goede nieuws: daar lijkt de afgelopen jaren stilletjes aan verandering in te komen. Met als meest recente wapenfeit de publicatie van een ISO-standaard voor juridische communicatie, in september 2025. Wat houdt die standaard in, en heeft die een meerwaarde voor jou? Ik weeg de pro’s en contra’s zorgvuldig af. Net zoals Vrouwe Justitia.
Wat houdt de standaard in?
De ISO-standaard voor juridische communicatie geeft je een houvast als je duidelijke juridische teksten wil schrijven. De standaard bestaat voorlopig enkel in het Engels en Frans, maar geldt naar verluidt voor de meeste talen.
De standaard bouwt verder op de algemene ISO-standaard voor duidelijke taal, die verscheen in juni 2023. Net zoals die algemene standaard, vertrekt de standaard voor juridische communicatie vanuit deze vier principes:
relevantie: lezers krijgen de informatie die ze nodig hebben
vindbaarheid: ze vinden die informatie gemakkelijk terug
begrijpelijkheid: ze begrijpen die informatie
bruikbaarheid: ze kunnen de informatie makkelijk gebruiken
Richtlijnen voor juridische communicatie
Bij elk van die principes vind je richtlijnen. Dat zijn de richtlijnen uit de standaard van 2023, plus enkele specifieke richtlijnen voor juridische communicatie.
Enkele voorbeelden van zulke specifieke richtlijnen:
Schrijven is samenwerken: juristen en mensen met expertise in duidelijke taal schrijven samen. Zo is de uiteindelijke tekst juridisch correct én begrijpelijk.
Juridische teksten hebben vaak consequenties voor lezers, bijvoorbeeld boetes als ze hun verplichtingen niet nakomen. Bedenk vooraf welke informatie lezers zeker moeten vinden en lezen in de teksten. Zorg ervoor dat die informatie sterk opvalt.
Leg moeilijke juridische termen uit.
Ja, koop die ISO-standaard want …
Heb je al vaak overlegd met juristen om hen het belang te doen inzien van duidelijke communicatie? Blijven ze beweren dat juridische teksten nu eenmaal moeilijk zijn omdat ze correct moeten zijn? Schuif hen deze ISO-standaard onder de neus. Met mijn groeten. Zo’n ISO-standaard straalt best wel wat autoriteit uit. Al was het maar omdat experten over de hele wereld de inhoud mee bepaald hebben.
Nee, koop die ISO-standaard niet want …
Als je al even met duidelijke taal bezig bent, dan bevat de ISO-standaard waarschijnlijk weinig nieuws voor jou. Ook de zaken die in de standaard aan bod komen als specifiek juridisch, pas jij misschien al moeiteloos toe op allerlei niet-juridische teksten. De standaard is ook niet bindend, en er is nog geen Nederlandse vertaling beschikbaar. Begrijpelijk dat je dus niet door het dolle heen bent.
Of misschien wacht je liever af wat de toekomst in ISO-land brengt? Intussen zijn er twee ISO-standaarden over duidelijke taal verschenen. Minstens twee andere delen zijn in de maak, en verschijnen waarschijnlijk in 2026:
Mijn conclusie
Of notarissen verkoopaktes vanaf nu standaard in duidelijke taal schrijven dankzij de nieuwe ISO-standaard, betwijfel ik. Het is wel een stevige stap in de goede richting, zeker naar sensibilisering toe. Ik kijk vooral reikhalzend uit naar de andere ISO-standaarden die in de maak zijn. Moet het beste nog komen? Ik hoop er vurig op.
Meer info
De standaard voor juridische communicatie kan je aankopen in het Engels of Frans via de website van NBN. Je betaalt 102,90 euro.
Over de ISO-standaard voor duidelijke taal uit 2023 schreef ik dit blogartikel.