Tien tips voor een duidelijke lay-out
Een duidelijke tekst zonder duidelijke lay-out is als een taart die gevallen is. Alles zit erin, maar het ziet er niet aantrekkelijk uit. Daarom: tien Wablieft-tips voor een duidelijke lay-out.
Maak lijstjes met opsommingstekens
Onderzoek wijst uit dat je ogen werkelijk verlekkerd zijn op opsommingstekens. Ze trekken onweerstaanbaar de aandacht van je lezer. Hoe haal je het onderste uit de kan?
Afhankelijk van je doel: zet maximaal drie tot zeven items onder elkaar. Is het je doel om je lezer te overtuigen, om voordelen in de verf te zetten? Kies dan je drie sterkste argumenten. Bij een instructie, bijvoorbeeld, kan je tot zeven stappen gaan.
Een oneven aantal items werkt beter dan een even aantal. Maar forceren heeft geen zin, natuurlijk.
Heb je te veel om op te sommen? Wellicht kan je groeperen. Leg eerst uit hoe je een account aanmaakt, bijvoorbeeld. Vertel dan hoe je een afspraak maakt. Op die manier haal je ellenlange opsommingen uit elkaar.
En dan is er nog een taal-technisch aandachtspunt. Je opsomming is meer scanbaar wanneer ze dezelfde grammaticale opbouw heeft. In dit voorbeeld zie je wat ik bedoel.
Wat breng je mee?
| Wat breng je mee?
|
Bij de opsomming links moet je zelf nog de kernwoorden filteren. De opsomming rechts geeft ze je op een schoteltje. (Ik maakte tegelijk ‘voldoende cash geld’ concreet. Waarom abstract doen als je weet dat het over 35 euro gaat?)
Of deze:
Hoe schrijf je in?
| Hoe schrijf je in?
|
Je voelt meteen aan dat de opsomming rechts een effen pad is, terwijl de opsomming links hobbelig overkomt.
Laat een witregel tussen twee alinea’s
Je tekst heeft lucht nodig. Witregels tussen twee alinea’s zorgen voor ademruimte.
Hetzelfde geldt voor witruimte in het algemeen. Prop je pagina niet te vol.
Zet kernwoorden of titels in het vet
Daarbij is het woord ‘of’ van groot belang.
Geef je je alinea’s een titel? Maak dan de titel vet.
Krijgen je alinea’s geen titel? Maak dan één kernwoord per alinea vet. Dat volstaat in de meeste gevallen. Maak zeker geen hele zinnen vet in een doorlopende tekst.
Vermijd onderlijnde woorden of woorden in cursief. Dat wordt een boeltje. Het leest ook moeilijker, bijvoorbeeld voor laaggeletterde lezers of mensen met dyslexie. Bovendien hebben we intussen de neiging om te gaan klikken op onderlijnde tekst. We verwachten namelijk dat er een link achter zit.
En oh ja, hele woorden in hoofdletters, niet doen. Je wil toch niet dat je tekst eruit ziet als een gefrustreerde Facebook-reactie?
Gebruik het liefst één lettertype
Als je het vriendelijk vraagt, krijg je een uitzondering voor titels. Maar verder ben ik niet bereid te gaan. Gebruik eenvoudige lettertypes. Toeters en bellen maken je tekst niet duidelijker. Ze geven soms de indruk van een overijverige ouder die een uitnodiging maakte voor een kleuterfeestje.
Welk lettertype? Daar kan je boeken over schrijven. Ik hou me aan de kortst mogelijke samenvatting: met Verdana of Calibri kan je niks fout doen, scherm of papier.
Beperk de regelafstand
Kies voor een regelafstand tussen 1 en 1,3. Minder afstand voelt benauwd. Meer afstand houdt je tekst niet meer samen.
Lijn links uit
Ik beken: een uitgevulde tekst ziet er netjes uit. Links én rechts een mooie kantlijn, jummie! Jammer genoeg krijg je dan gapende leegtes tussen je woorden, en dat leest niet vlot.
Trouwens: over regeleindes gesproken: bij Wablieft splits-
en we geen woor-
den op het einde van een re-
gel.
Al aan een tabel gedacht?
Openingsuren, tarieven, werkschema’s, ze vragen om een tabel.
Of wat vind je zelf?
Let wel op: een tabel maakt een tekst niet per definitie duidelijker. Een complexe tabel is geen haar beter dan een complexe tekst.
Stel jezelf steeds deze vragen:
Wat is mijn kernboodschap?
Wat is mijn doel?
Wat is de beste vorm om mijn boodschap over te brengen?
Getallen?
Schrijf je getallen best in cijfers of letters? Het antwoord krijg je van de fijne mensen van Team Taaladvies (Vlaamse overheid).
Bij Wablieft wijken we daar lichtjes van af.
In doorlopende tekst schrijven we getallen van nul tot tien voluit. Getallen boven tien schrijven we in cijfers. Behalve dus bij maten, data, procenten en kommagetallen. Dan schrijven we alles in cijfers.
We korten ‘uur’ niet af. “Het zwembad is open van 7.30 tot 21 uur.”
Bij duizendtallen zetten we een punt tussen elke groep van drie cijfers. “Er waren 6.952 bezoekers op de beurs.”
Gebruik een eenvoudig kleurenpalet
Er zijn massa’s mensen die veel meer weten over kleuren en vormgeving dan ik, dus ik beperk me tot de essentie: zorg ervoor dat je kleurkeuze de leesbaarheid niet ondermijnt. Hoe je het ook draait of keert: zwarte of donkergrijze letters op een witte of lichte achtergrond geven het beste contrast.
De website anysurfer.be geeft tips om je teksten ook leesbaar te maken voor mensen die aan kleurenblindheid lijden. Groen op rood is bijvoorbeeld een te vermijden combinatie.
Tip: Met Contrast Checker kan je controleren of het kleurenpalet van jouw tekst een goede combinatie is.
Foto’s
Kies aantrekkelijke foto’s
Foto’s trekken aandacht, zeker wanneer er mensen op staan. Kies voor herkenbare foto’s, geen gelikte stockfoto’s. Ik zag vandaag een foto van een gehandschoende hand die een sneeuwbal vasthad. Een perfect ronde sneeuwbal, in een smetteloze handschoen. Maak dat de kat wijs!
Kies duidelijke foto’s
Foto’s kunnen je boodschap ook verduidelijken. Bijvoorbeeld: komen jouw leerlingen samen bij de bushalte voor de studiereis? Zet in je brief dan een foto van die bushalte, duidelijk gesitueerd in de omgeving. Vermijd pictogrammen, tekeningen of algemene stockfoto’s.
Hier zie je wat ik bedoel:
Wil je deze tips bewaren?
Download de pdf 'tien tips voor een duidelijke lay-out'.
Dank je wel voor de inspiratie, Mark Van Bogaert, Anysurfer en Team Taaladvies!
Meer inspiratie:
101 Schrijftips die je moest missen op school, Mark Van Bogaert
Hopende U hiermede voldoende geïnformeerd te hebben, Farida Barki en Katrien Janssens